Օ՜, Մատենադարանի շենքի մուտքն ու ճակատը զարդարող Մեսրոպ Մաշտոցի, Թորոս Ռոսլինի, Գրիգոր Տաթևացու, Անանիա Շիրակացու, Մովսես Խորենացու, Մխիթար Գոշի, Ֆրիկի արձանները խոնարհվել են և սրտատրոփ սպասում են Ձեռագրատան նոր տնօրենի «հաղթական» մուտքին դեպի իր կաբինետ: Սարգսյան եղբայրները սպառնում են դառնալ «Օրբելի եղբայրներ»: Խոսակցությունները, թե Սերժ Սարգսյանի եղբայրը՝ Լևոն Սարգսյանն է դառնալու Մատենադարանի տնօրեն, թեև զարմացրել է շատերին, սակայն կարելի է չկասկածել, որ եթե կրտսեր Սարգսյանն առաջադրի իր թեկնածությունը տնօրենի ընտրություններում, ապա կառավարման խորհուրդը ձայների մեծամասնությամբ «կողմ» կքվեարկի՝ «հաղթեցնելով» վերջինիս և նստեցնելով տնօրենի աթոռին:
Մեր գիտական մտավորականության ընդհանրական կերպարը ՀՀԿ-ական Արամ Սիմոնյանն է, որն էլ մայր բուհն է տնօրինում՝ շրջապատված ուսխորհրդի ՀՀԿ-ական բազեներով: Դե, սաքուլիկներն էլ պրոռեկտոր են: Այնպես որ, գիտական-ակադեմիական շրջանակներում Լևոն Սարգսյանի ընտրության դեմ հազիվ թե ծպտուն հանող լինի: Կրթության և գիտության նախարարության մասին չարժե խոսել, քանզի հնարավոր է՝ հե՛նց այս գերատեսչությունը առաջադրի ու պաշտպանի Սերժ Սարգսյանի եղբոր թեկնածությունը Մատենադարանի տնօրենի ընտրություններում: Եվ չի բացառվում, որ նա միակ թեկնածուն լինի:
Իսկ 2007-ին ինչպիսի՜ կրքեր էին եռում այս ընտրությունների ժամանակ: Մրցակիցներն ամիսներով մամուլում բանավիճում էին և իրենց ծրագրերն էին ներկայացնում: Քանզի այն ժամանակ քույր-եղբայր-խնամի-բարեկամ չկար, և զուտ գիտական վաստակով, անցած փորձով ու մասնագիտական և մարդկային արժանիքներով էին դատում: Այն է՝ ձգտում էին պահպանել այդ կարևորագույն կառույցը տնօրինելու համար սահմանված չափանիշները: Իսկ հիմա ժամանակներն այլ են. կարելի է աշխատանքային կարիերան սկսել արաբերենի զինվորական թարգմանչի հաստիքից (Ալժիրում և այլուր), անցնել դիվանագիտական կորպուսով (Մերձավոր Արևելքի երկրներում հյուպատոս, դեսպան) և գալ ու բազմել Մատենադարանի տնօրենի բազկաթոռին: Մանավանդ երբ եղբոր նախագահության շրջանում կարողացել է դառնալ պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, նրա սիրելի վարչապետի՝ Տիգրան Սարգսյանի կողմից պարգևատրվել է ՀՀ վարչապետի հուշամեդալով, իսկ եղբոր կողմից՝ «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի մեդալով (Գյումրու պատվավոր քաղաքացու կոչումն էլ՝ վրադիր): Այս ամենը բավարար է, որպեսզի Լևոն Սարգսյանին վստահվի 5-րդ դարից մինչև մեր օրերը Մատենադարարում ամբարված 18 հազար ձեռագրերն ու 300 հազար փաստաթղթերը տնօրինելու գործը: Պարզ է, որ տնօրենի աթոռին նստելուց մեկ տարի անց էլ ակադեմիկոս կդառնա:
Հետաքրքիր է՝ հայաշատ գաղթօջախներ ունեցող երկրներում հյուպատոս ու դեսպան աշխատելու երկար տարիների ընթացքում Լևոն Սարգսյանը գոնե մի ձեռագիր այդ կողմերում ձեռք բերել ու նվիրե՞լ է Մատենադարանին: Իհարկե, ոչ: Իսկ հետաքրքիր է «գիրս մնա հիշատակող» քանի՞ գիտական ուսումնասիրության հեղինակ է: Անհայտ է: Հիանալի է: Ուրեմն, կարող է նստել Մատենադարանի բարձունքում:
Մեր օրերի «Օրբելի եղբայրները»
Օ՜, Մատենադարանի շենքի մուտքն ու ճակատը զարդարող Մեսրոպ Մաշտոցի, Թորոս Ռոսլինի, Գրիգոր Տաթևացու, Անանիա Շիրակացու, Մովսես Խորենացու, Մխիթար Գոշի, Ֆրիկի արձանները խոնարհվել են և սրտատրոփ սպասում են Ձեռագրատան նոր տնօրենի «հաղթական» մուտքին դեպի իր կաբինետ: Սարգսյան եղբայրները սպառնում են դառնալ «Օրբելի եղբայրներ»: Խոսակցությունները, թե Սերժ Սարգսյանի եղբայրը՝ Լևոն Սարգսյանն է դառնալու Մատենադարանի տնօրեն, թեև զարմացրել է շատերին, սակայն կարելի է չկասկածել, որ եթե կրտսեր Սարգսյանն առաջադրի իր թեկնածությունը տնօրենի ընտրություններում, ապա կառավարման խորհուրդը ձայների մեծամասնությամբ «կողմ» կքվեարկի՝ «հաղթեցնելով» վերջինիս և նստեցնելով տնօրենի աթոռին:
Մեր գիտական մտավորականության ընդհանրական կերպարը ՀՀԿ-ական Արամ Սիմոնյանն է, որն էլ մայր բուհն է տնօրինում՝ շրջապատված ուսխորհրդի ՀՀԿ-ական բազեներով: Դե, սաքուլիկներն էլ պրոռեկտոր են: Այնպես որ, գիտական-ակադեմիական շրջանակներում Լևոն Սարգսյանի ընտրության դեմ հազիվ թե ծպտուն հանող լինի: Կրթության և գիտության նախարարության մասին չարժե խոսել, քանզի հնարավոր է՝ հե՛նց այս գերատեսչությունը առաջադրի ու պաշտպանի Սերժ Սարգսյանի եղբոր թեկնածությունը Մատենադարանի տնօրենի ընտրություններում: Եվ չի բացառվում, որ նա միակ թեկնածուն լինի:
Իսկ 2007-ին ինչպիսի՜ կրքեր էին եռում այս ընտրությունների ժամանակ: Մրցակիցներն ամիսներով մամուլում բանավիճում էին և իրենց ծրագրերն էին ներկայացնում: Քանզի այն ժամանակ քույր-եղբայր-խնամի-բարեկամ չկար, և զուտ գիտական վաստակով, անցած փորձով ու մասնագիտական և մարդկային արժանիքներով էին դատում: Այն է՝ ձգտում էին պահպանել այդ կարևորագույն կառույցը տնօրինելու համար սահմանված չափանիշները: Իսկ հիմա ժամանակներն այլ են. կարելի է աշխատանքային կարիերան սկսել արաբերենի զինվորական թարգմանչի հաստիքից (Ալժիրում և այլուր), անցնել դիվանագիտական կորպուսով (Մերձավոր Արևելքի երկրներում հյուպատոս, դեսպան) և գալ ու բազմել Մատենադարանի տնօրենի բազկաթոռին: Մանավանդ երբ եղբոր նախագահության շրջանում կարողացել է դառնալ պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, նրա սիրելի վարչապետի՝ Տիգրան Սարգսյանի կողմից պարգևատրվել է ՀՀ վարչապետի հուշամեդալով, իսկ եղբոր կողմից՝ «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի մեդալով (Գյումրու պատվավոր քաղաքացու կոչումն էլ՝ վրադիր): Այս ամենը բավարար է, որպեսզի Լևոն Սարգսյանին վստահվի 5-րդ դարից մինչև մեր օրերը Մատենադարարում ամբարված 18 հազար ձեռագրերն ու 300 հազար փաստաթղթերը տնօրինելու գործը: Պարզ է, որ տնօրենի աթոռին նստելուց մեկ տարի անց էլ ակադեմիկոս կդառնա:
Հետաքրքիր է՝ հայաշատ գաղթօջախներ ունեցող երկրներում հյուպատոս ու դեսպան աշխատելու երկար տարիների ընթացքում Լևոն Սարգսյանը գոնե մի ձեռագիր այդ կողմերում ձեռք բերել ու նվիրե՞լ է Մատենադարանին: Իհարկե, ոչ: Իսկ հետաքրքիր է «գիրս մնա հիշատակող» քանի՞ գիտական ուսումնասիրության հեղինակ է: Անհայտ է: Հիանալի է: Ուրեմն, կարող է նստել Մատենադարանի բարձունքում:
Կիմա Եղիազարյան