Իմ պատանեկության շրջանում մի այդպիսի կենցաղային սրախոսություն կար. հատուկ ընդգծելու համար, որ որևէ հարցում կամ գործում վիճակը լուրջ է, կես կատակ ասում էինք՝ «դրությունը պալաժենի ա»:

Արդեն 2 (երկու) օր է, ինչ կորոնավիրուսի վարակի ու դրան շաղկապված զարգացումների հետ կապված Հայաստանում հայտարարվել է արտակարգ դրություն: Սահմանվել է, որ գործում է պարետատուն, կա պարետ՝ ի դեմս փոխվարչապետ Ավինյանի: Արտակարգ դրությունը, ինչպես արդեն առիթ է եղել թեթևակի նշելու, ամենից առաջ ենթադրում է արտակարգ պատասխանատվություն: Ըստ որում, պատասխանատվություն վերից՝ վար:

Եվ ի՞նչ ենք տեսնում. արտակարգ դրություն հայտարարելու հաջորդ իսկ օրը երկրի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ուղիղ միացման տարբերակով շրջում է խանութներով, սուպերմարկետներով, և նկատելի է, որ նրա ներկայությունը ոչ միայն վիրտուալ հետաքրքրություն է հարուցում, այլև միանգամայն կոնկրետ՝ մարդիկ են հավաքվում:

Մի կողմից պարոն Փաշինյանի աշխատասենյակային վերջին մեկ-երկու լայվերը խոսքի տոնայնության առումով նախորդներից անհամեմատ հանդարտ են, առանց նյարդային ելևէջների: Դա լավ է:

Բայց մյուս կողմից էլ, երևի ձգտելով մարդկանց տագնապները հանդարտեցնել, նորից դատողություններ է անում կորոնավիրուսի ոչ այնքան վտանգավոր լինելու մասին, հետո էլ, թե՝ կուզենար, որ վարակված-առողջացած լիներ՝ ինքն էլ դրանից անտեղյակ մնալով ու նմանօրինակ բաներ: Եթե դա այդքան անլուրջ բան է, էլ ինչո՞ւ եք արտակարգ դրույթուն հայտարարել:

Համարեք սա բարեկամական հորդոր. պարոնայք «թավշյա», իսկ այս պահին նաև «արտակարգ դրության» ղեկավարներ, մանավանդ՝ պարոն Փաշինյան: Կլինի՞, որ Ձեր իսկ հայտարարած արտակարգ դրությանը դուք ավելի լուրջ վերաբերվեք: Արտակարգ դրության ՀՀ հարգելի պարե՛տ, կլինի՞ Դուք հետևեք ու նաև հորդորեք, որ ՀՀ բոլոր քաղաքացիները, անկախ պաշտոնից ու դիրքից, հետևեն համապատասխան կանոններին:

Ինչի՞ մասին է խոսքը: ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը վերջին 7 օրում արդեն երկու անգամ նշված վարակի հետ կապված թեստ է հանձնել, բարեբախտաբար՝ բացասական ելքով ու վարակ չի հաստատվել: Բայց դա նաև նշանակում է, որ նա որոշակի ռիսկային գոտում է: Գոնե կրկնակի թեստ հանձնելու այդ անհրաժեշտությունը պիտի՞ հուշեր, որ հետայդու պետք է ավելի զգույշ և ուշադիր լինել, մանավանդ՝ մարդկանց կուտակումների ու շփումների պահով: Իսկ այսպես, վարչապետը՝ թիկնապահների ուղեկցությամբ, շրջում է խանութներով...
Այնքան խոսուն պատկեր է, որ նույնիսկ լրացուցիչ մեկնաբանության կարիք չի զգում:

Հա, արտակարգ դրության պայմաններում էլ առողջապահության նախարարն է ուղիղ եթեր մտնում ու խոսում... իրեն վերաբերվող դատարանի որոշումը չկատարելու մասին:

Կներեք, էլի, դուք առհասարակ հասկանո՞ւմ եք դրա հետևանքները: Դե, եթե նախարարը հայտարարում է, որ դատարանի որոշումը չի կատարելու, ապա այդ ինչի՞ց վերցրեցիք, որ մնացած բոլորը պարտավոր են կատարել, ասենք, արտակարգ դրության պահանջները: Դա՞ է պատասխանատվության ձեր զգացման ընկալման աստիճանն ու օրինակը:

Արտակարգ դրություն եք հայտարարել, լավ եք արել, բարի եղեք ձեզ այդ դրությանը համարժեք պահել: Իսկ ի՛նչ ասել է՝ համարժեք:

Տողերիս հեղինակի համեստ ընկալմամբ դա նախ նշանակում է, որ ԱԴ Պարետը կամ Պարետատունը 4 կամ 5 ժամը մեկ կամ օրը 2 անգամ հանդես է գալիս տեղեկատվական հայտարարությամբ, որը պարունակում է տեղեկություններ վարակվածների, մեկուսացվածների, իրենց ձեռնարկած քայլերի մասին:

Արտակարգ դրությունը նշանակում է, որ պետք է գործնական քայլեր կատարել 20 հոգուց ավելի չկուտակվելու պահանջը կատարելու համար, կարգավորել նաև խոշոր առևտրային հաստատությունների ելումուտը: Ի՞նչ իմաստ ունի փակել կինոները, եթե սուպերմարկետի դրամարկղերի մոտ մինչև 50-60 հոգի է կուտակվում հերթի մեջ:

Արտակարգ դրություն նշանակում է, որ նախապես մշակված հրահանգաթերթիկ պիտի լինի՝ ուղղված բնակչությանը և այդ հրահանգները պիտի պարբերաբար հաղորդվեն բոլոր տեսակի ԶԼՄ-ներով, հեռուստատեսային և ռադիո ալիքներով, անհրաժեշտության դեպքում՝ բարձրախոսակիր մեքենաներով թաղեթաղ շրջելով: Այնպես, որ բոլորին հասանելի լինի և յուրաքանչյուրի ականջին հասնի:

Արտակարգ դրության պայմաններում մարդիկ կարոտ են կոնկրետ տեղեկությունների, վստահություն հաղորդող լուրերի և քայլերի: Մարդիկ պիտի վստահություն ունենան, որ մեկ ամիս հետո սոցիալական ու ֆինանսական դաժան իրողությունների առաջ չեն հայտնվելու, ու ոչ թե սպասեն որևէ կոմերցիոն կառույցի բարեհոգույթանը, այլ իմանան՝ կա՛ կառավարույթան համապատասխան որոշում: Եվ այդ ամենի ազդակներն առաջին հերթին, բնականաբար, իշխանությունից պիտի գան: Եթե պետք է ցույց տալ, որ խանութներում ապրանքներ կան ու ամենևին իրար խառնվելու, 4-5 տարվա պաշար կուտակելու կարիք չկա, դրա համար պարտադիր չէ, որ անձամբ վարչապետը «լայվ» անի: Լրատվամիջոցներ կան, պատգամավորներ կան, ծայրահեղ դեպքում: Էլ ո՞ր օրվա համար են առասպելական աշխատավարձեր ու պրեմիաներ ստանում...

Արտակարգ դրությունն, ինչպես ինձ է թվում, հայտարարվել է այն բանի համար, որ այդ գրողի տարած վարակն ու դրա տարածման կանխումը, դրա հաղթահարումը լինեն ուշադրության կենտրոնում, այլ ոչ թե այս կամ այն պետական պաշտոնյան:

Արմեն Հակոբյան