«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Հունիսի կեսերին Ռուսաստանում տեղի կունենա ԱՊՀ տարածքում ամենամեծ բիզնես միջոցառումը՝ Սանկտ Պետերբուրգի միջազգային տնտեսական համաժողովը, որը կանցկացվի 26-րդ անգամ։ Քաղաքագետ, Ռուսաստանի Դաշնության ՈՒՊՆՏՀ-ի միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի փորձագետ Աղվան Պողոսյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է, որ այս միջոցառումները ավանդաբար համախմբում են բազմաթիվ պետությունների բիզնեսի և քաղաքական իսթեբլիշմենթի ներկայացուցիչներին: Փորձագետն ասում է, որ այս տարին էլ բացառություն չի լինի. իրենց մասնակցությունը հաստատել են Հնդկաստանի, Չինաստանի, ԱՄԷ-ի, ինչպես նաև Մերձավոր Արևելքի այլ երկրների, ԱՍԵԱՆ-ի, ԵԱՏՄ-ի և Լատինական Ամերիկայի պատվիրակությունները։

«Հետաքրքիր է, որ ինչպես նախորդ տարի, այնպես էլ այս տարի մեդիա տարածքում կարելի է նկատել տեղեկատվական լցոնումներ, որ SPIEF-2023-ը կա՛մ չի կայանա, կա՛մ ներկայացված կլինեն միայն ռուս մասնակիցները, քանի որ դա «արտերկրում հետաքրքրություն չի առաջացնում»։ Որպես այս թեզի հիմնական հիմնավորում՝ արևմտյան լրագրողները, իհարկե, նշում են Ռուսաստանի և Ուկրաինայի ռազմաքաղաքական հակամարտությունը և դրան հաջորդած ԵՄ երկրների և ԱՄՆ-ի պատժամիջոցներն ու սահմանափակումները։ Այդուհանդերձ, ռուսական ռազմական գործողության մեկնարկից անցել է մեկուկես տարի։ Ռուսական տնտեսությունը չփլուզվեց, ինչպես սիրում էին կանխատեսել շատ փորձագետներ, լրագրողներ և արևմտյան կողմնորոշում ունեցող քաղաքական գործիչներ։

Ավելին, Ռուսաստանի Դաշնության բազմաթիվ առևտրատնտեսական ցուցանիշներ ոչ միայն հետ չեն ընկել, այլ ընդհակառակը, ցույց են տալիս ամրապնդման և աճի միտումներ։ Հակառակ արևմտյան ակնկալիքների, Ռուսաստանի տնտեսության մեջ ներդրումների դինամիկան ցույց է տվել 5,2% աճ, թեև համաշխարհային ճգնաժամի պայմաններում ամբողջ աշխարհում այդ ցուցանիշը նվազում է։ Բացարձակ ռեկորդներ է գրանցում Ռուսաստանի Դաշնության ապրանքների արտահանումը, որը 2022 թվականին հասել է 519,5 միլիարդ դոլարի։ Ընդ որում, արտաքին առևտրի հավելուրդը նույնպես պատմական ռեկորդ է գրանցել՝ 332,4 մլրդ դոլար։ «Ռուսական տնտեսության ճգնաժամի» ևս մեկ ոչ ստանդարտ արդյունք է արտահայտվել Ռուսաստանի պատմության մեջ գործազրկության ամենացածր մակարդակով, որը նվազել է մինչև 3,7%։ Համեմատության համար նշենք, որ Հայաստանում գործազրկության մակարդակը 2022 թվականին հասել է 12,56 տոկոսի»,-ասում է մեր զրուցակիցը։

Միևնույն ժամանակ, Պողոսյանը նշում է, որ Մոսկվայի արտաքին գործընկերների համար ռուսական տնտեսական բազայի ներուժը նոր է սկսում բացահայտվել։ «Սա լավ է հասկանում «իմաստուն Արևելքը»։ Այդ իսկ պատճառով Չինաստանը, Հնդկաստանը և ԱՄԷ-ն երբեք առանց հսկողության չեն թողնի SPIEF 2023-ը, և ընդհակառակը, Աբու Դաբիից սպասվում է ամենամեծ հնարավոր պատվիրակությունը։ Այն պայմաններում, երբ Արևմուտքը կամավոր կերպով իրեն զրկում է ռուսական շուկայի անգնահատելի հեռանկարներից ու առավելություններից, Արևելքը մտադիր չէ բաց թողնել Մոսկվայի հետ ինտենսիվ առևտրատնտեսական մերձեցման իր շանսերը»,-ասում է փորձագետը՝ հավելելով, որ Հայաստանի առջև նույն խնդիրներն են դրված, ինչը շատ կարևոր է հասկանալ ու ընկալել։

«Իհարկե, Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև համագործակցության ծավալն ու տեմպերն ավանդաբար լավ մակարդակի վրա են։ Կրկին վերջին մեկուկես տարվա ընթացքում մեր պետությունների ապրանքաշրջանառությունը ռեկորդային դինամիկա է ցույց տվել։ 2022 թվականին փոխադարձ առևտրի աճը գերազանցել է 80%-ը։ 2022 թվականին Հայաստան է այցելել 24 բիզնես առաքելություն՝ Ռուսաստանի տարբեր շրջաններից, ինչը վկայում է նաև երկկողմ համագործակցության պահանջարկի մասին։ Միայն 2023 թվականի առաջին եռամսյակում երկու երկրների միջև փոխադարձ առևտրի ծավալը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 96%-ով՝ կազմելով գրեթե 660 մլրդ դրամ (1,7 մլրդ դոլար)։

Հայաստանում ակտիվորեն գործում են ռուսական մասնակցությամբ ավելի քան 4,5 հազար ձեռնարկություններ, որոնք մեր երկրում կազմում են օտարերկրյա ներդրումների ընդհանուր ծավալի գրեթե կեսը։ Այսինքն՝ Ռուսաստանի տնտեսության կարևորությունը մեզ համար աքսիոմա է։ Ռուսաստանի Դաշնությունը Հայաստանի խոշորագույն առևտրային և ներդրումային գործընկերն է։ Այո, չպետք է մոռանալ նաև այն տարօրինակ փաստը, որ միլիոնավոր մեր հայրենակիցներ են ապրում Ռուսաստանի Դաշնությունում։ Այս պատճառներն արդեն բավական են հասկանալու համար, որ մենք պետք է մեծացնենք մեր ներկայությունը ռուսական շուկայում՝ խոշորագույն Չինաստանի, Հնդկաստանի և Մերձավոր Արևելքի երկրների հետ հավասար»,-նշեց փորձագետը։

Պողոսյանը նաև նշում է, որ առայժմ Ռուսաստանի Դաշնությունից հեռացած արևմտյան և այլ ընկերությունների փոխարինման պատուհանը դեռ բաց է, բայց տարեցտարի այն ավելի ու ավելի է փակվելու. «Օրինակ, նմանատիպ վեկտորներ նկատվեցին 2014 թվականին՝ գրեթե 10 տարի առաջ, երբ Ռուսաստանի և Արևմուտքի միջև աշխարհաքաղաքական հակասությունների սրման ակտիվ ալիք կար։ Բազմաթիվ պետություններ, այդ թվում՝ Կենտրոնական, Հարավարևել յան Ասիայի երկրները, կարողացան գրավել ազատված խորշերը և շարունակում են գրավել դրանք։ Նման հնարավորություններից մեկը Հայաստանի համար ձևավորվում է հենց ռուսական բիզնես-ֆորումներին մեր գործարար և քաղաքական վերնախավի մասնակցությամբ, հատկապես ամենամեծ ֆորումում՝ Սանկտ Պետերբուրգում»։

Հաշվի առնելով, որ այսօր Հայաստանը դժվար ժամանակաշրջան է ապրում, քաղաքագետը կարծում է, որ հենց հիմա մենք պետք է մեր ողջ ուշադրությունը սևեռենք ապագա բարգավաճմանը: «Եվս մեկ անգամ պետք է ցույց տանք մեր սուբյեկտիվությունը, անկախ արտաքին տնտեսական քաղաքականություն իրականացնելու կարողությունը։ Արևելքի խոշորագույն տնտեսությունները ազատորեն ցույց են տալիս Ռուսաստանի հետ փոխգործակցության առնչությամբ արևմտյան ահաբեկման և հարկադրանքի մոտեցումների անընդունելիությունը։ Եվ այստեղ մենք պետք է համահունչ լինենք Արևելքի հետ»,-զրույցն ամփոփեց Աղվան Պողոսյանը: