Եվրոպան մերժում է «պատերազմի կուսակցության» ներկայացուցիչներին և «այո» է ասում խաղաղության ազգային-դեմոկրատական ուժերին. Հայաստանին նույնպես սպասում է այս ալիքը
2024 թվականի հունիսի 6-ից 9-ը, տեղի ունեցան Եվրոպական խորհրդարանի ընտրությունները ։ Դրանք Եվրախորհրդարանի տասներորդ համապետական ընտրություններն էին՝ 1979 թվականից ի վեր, և առաջին ընտրությունները՝ Brexit-ից հետո:
Այս ընտրություններում տպավորիչ հաղթանակ տարան աջ և աջ-պահպանողական ուժերը, ինչն արդեն կարելի է ընդհանուր թրենդ համարել: Հատկապես կարևոր էին Ֆրանսիայի և Գերմանիայի ընտրական ցուցանիշները:
Եվ այսպես. Ֆրանսիայում տպավոիչ հաղթանակ տարավ Լե Պենի գլխավորած «Ազգային միավորում» քաղաքական կուսակցությունը: Այն հավաքեց ընտրողների ձայների ավելի քան 32 տոկոսը՝ գրավելով առաջին տեղը: Երկրորդ տեղում է նախագահ Մակրոնի քաղաքական ուժը, որը հավաքել է մոտ 15 տոկոս: Այսինքն՝ մոտ երկու անգամ ավելի քիչ:
Այսպիսով Ֆրանսիայի 81 տեղից Եվրախորհրդարանում 30-ը կպատկանի Լե Պենի կուսակցությանը:
Երկրորդ սենսացիան Գերմանիայի ցուցանիշներն են, որտեղ «Այլընտրանք Գերմանիայի համար» ուժը գրավեց երկրորդ տեղը՝ զիջելով միայն քրիստոնյա-դեմոկրատներին:
Թե՛ Ֆրանսիայում և թե՛ Գերմանիայում, համապատասխանաբար՝ Մակրոնի և Շոլցի դիրքերը ուղակի ցնցվել են, քանի որ իրենց երկրների հանրությունները նրանց «դեղին քարտ» են ցույց տվել:
Մակրոնն արդեն այս արդյունքների հիման վրա հրամանագիր ստորագրեց արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացման մասին, որոնք տեղի կունենան այս ամսվա հունիսի 30-ին:
Հետաքրքիր է, որ «Այլնտրանք Գերմանիայի համար» կուսակցությունը այդ երկրի արևելյան մասոերում նույնիսկ զբաղեցրել է առաջին տեղը:
Եթե նշենք, որ Ֆրանսիան և Գերմանիան ԵՄ-ի հենքային երկրներ են համարվում, դա նշանակում է, որ այս թրենդը արագորեն տարածվելու է ողջ Եվրոպայով մեկ: Արդեն Ավստրիայում արձանագրվել է նույն ցուցանիշը, այստեղ էլ Ավստրական ազատության կուսակցությունը նույնպես առաջին տեղն է գրավել:
Այս ամենն ազդարարում է մեկ բան. այն որ նախկին եվրոպական վերնախավերը մերժվել են սեփական ժողովուրդների կողմից: Մարդիկ չեն ուզում երրորդ երկրների պատճառով զրկվել էժան ռուսական գաքզից և, որ ամենակարևորն է, նոր համաշխարային պատերազմի առաջ կանգնեն:
Կարճ ներկայացնենք Լե Պենի կուսակցության ծրագրային դրույթներից մի քանիսը
-վերադարձ ավանդական արժեքներին. աբորտների սահմանափակում, բազմազավակ ընտանիքների խրախուսում, ֆրանսիական մշակույթի պահպանում
- հատուկ պաշտպանական քաղաքականության իրականացում ֆրանսիական արտադրողների համար, փոքր և միջին բիզնեսին աջակցություն՝ հարկերի կրճատման միջոցով
-սահմանադրական բարեփոխումներ՝ նախագահական պաշտոնավարման ժամկետը սահմանափակելու (7 տարով ոչ ավելի, քան 1 ընտրություն), հանրաքվեների պրակտիկայի ընդլայնում, Ֆրանսիայի անդրծովյան տարածքների կարգավիճակի փոփոխություն, ընտրական համակարգը՝ մեծամասնականից համամասնականի փոփոխություն
-ազգային օրենսդրության գերակայության վերականգնում՝ եվրոպական օրենսդրության նկատմամբ, Եվրամիության հետ պայմանագրերի վերանայում և ՆԱՏՕ-ից դուրս գալ
- գլոբալիզացիայի, եվրաինտեգրման գործընթացներին հակադրում, Եվրամիության և միջազգային կազմակերպություններից երկրի անկախության ավելի մեծ աստիճանի բարձրացում
-պետության դերի մեծացում առողջապահության, կրթության, տրանսպորտի, բանկային և էներգետիկայի ոլորտներում
-դեմ լինել Թուրքիայի անդամակցությանը Եվրամիությանը
-սոցիալական օգնություն և ընտանեկան նպաստ տրամադրել միայն Ֆրանսիայի քաղաքացիներին
-Օտարերկրացիների համար RMI կենսապահովման նվազագույնի և AME պետական բժշկական օգնության վերացում և մեծացնել այդ օգնությունները Ֆրանսիայի քաղաքացիների համար:
Եթե մենք համեմատենք այս ծրագրային դրույթները Հայաստանում գործող կուսակցական ծրագրերի հետ, ապա այն չի տարբերվի մեր երկրում գործող ազգային-դեմոկրատական արժեքների հիման վրա կազմակերպությունների ծրագրերից:
Իսկ դա նշանակում է, որ համաեվրոպական թրենդը անխուսափելիորեն գալու է նաև Հայաստան:Անցած տարվա Երևանի ավագանու ընտրություններում «Մայր Հայաստանի» ծրագրային դրույթները իրենց բովանդակությամբ, գրեթե չեն տարբերվում վերը նշված մոտեցումներից: Հիշեցնենք, որ «Մայր Հայաստանը» հիմնադրվել է ընդամենը մեկ տարի առաջ և ընտրություններում արձանագրել էր ավելի քան 15 տոկոսանոց արդյունք: Դա հուշում է մեկ բան, որ համաշխարհային տենդենցների ազդեցությունը չի շրջանցում նաև Հայաստանը:
Եվրոպան մերժում է «պատերազմի կուսակցության» ներկայացուցիչներին և «այո» է ասում խաղաղության ազգային-դեմոկրատական ուժերին. Հայաստանին նույնպես սպասում է այս ալիքը
2024 թվականի հունիսի 6-ից 9-ը, տեղի ունեցան Եվրոպական խորհրդարանի ընտրությունները ։ Դրանք Եվրախորհրդարանի տասներորդ համապետական ընտրություններն էին՝ 1979 թվականից ի վեր, և առաջին ընտրությունները՝ Brexit-ից հետո:
Այս ընտրություններում տպավորիչ հաղթանակ տարան աջ և աջ-պահպանողական ուժերը, ինչն արդեն կարելի է ընդհանուր թրենդ համարել: Հատկապես կարևոր էին Ֆրանսիայի և Գերմանիայի ընտրական ցուցանիշները:
Եվ այսպես. Ֆրանսիայում տպավոիչ հաղթանակ տարավ Լե Պենի գլխավորած «Ազգային միավորում» քաղաքական կուսակցությունը: Այն հավաքեց ընտրողների ձայների ավելի քան 32 տոկոսը՝ գրավելով առաջին տեղը: Երկրորդ տեղում է նախագահ Մակրոնի քաղաքական ուժը, որը հավաքել է մոտ 15 տոկոս: Այսինքն՝ մոտ երկու անգամ ավելի քիչ:
Այսպիսով Ֆրանսիայի 81 տեղից Եվրախորհրդարանում 30-ը կպատկանի Լե Պենի կուսակցությանը:
Երկրորդ սենսացիան Գերմանիայի ցուցանիշներն են, որտեղ «Այլընտրանք Գերմանիայի համար» ուժը գրավեց երկրորդ տեղը՝ զիջելով միայն քրիստոնյա-դեմոկրատներին:
Թե՛ Ֆրանսիայում և թե՛ Գերմանիայում, համապատասխանաբար՝ Մակրոնի և Շոլցի դիրքերը ուղակի ցնցվել են, քանի որ իրենց երկրների հանրությունները նրանց «դեղին քարտ» են ցույց տվել:
Մակրոնն արդեն այս արդյունքների հիման վրա հրամանագիր ստորագրեց արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացման մասին, որոնք տեղի կունենան այս ամսվա հունիսի 30-ին:
Հետաքրքիր է, որ «Այլնտրանք Գերմանիայի համար» կուսակցությունը այդ երկրի արևելյան մասոերում նույնիսկ զբաղեցրել է առաջին տեղը:
Եթե նշենք, որ Ֆրանսիան և Գերմանիան ԵՄ-ի հենքային երկրներ են համարվում, դա նշանակում է, որ այս թրենդը արագորեն տարածվելու է ողջ Եվրոպայով մեկ: Արդեն Ավստրիայում արձանագրվել է նույն ցուցանիշը, այստեղ էլ Ավստրական ազատության կուսակցությունը նույնպես առաջին տեղն է գրավել:
Այս ամենն ազդարարում է մեկ բան. այն որ նախկին եվրոպական վերնախավերը մերժվել են սեփական ժողովուրդների կողմից: Մարդիկ չեն ուզում երրորդ երկրների պատճառով զրկվել էժան ռուսական գաքզից և, որ ամենակարևորն է, նոր համաշխարային պատերազմի առաջ կանգնեն:
Կարճ ներկայացնենք Լե Պենի կուսակցության ծրագրային դրույթներից մի քանիսը
-վերադարձ ավանդական արժեքներին. աբորտների սահմանափակում, բազմազավակ ընտանիքների խրախուսում, ֆրանսիական մշակույթի պահպանում
- հատուկ պաշտպանական քաղաքականության իրականացում ֆրանսիական արտադրողների համար, փոքր և միջին բիզնեսին աջակցություն՝ հարկերի կրճատման միջոցով
-սահմանադրական բարեփոխումներ՝ նախագահական պաշտոնավարման ժամկետը սահմանափակելու (7 տարով ոչ ավելի, քան 1 ընտրություն), հանրաքվեների պրակտիկայի ընդլայնում, Ֆրանսիայի անդրծովյան տարածքների կարգավիճակի փոփոխություն, ընտրական համակարգը՝ մեծամասնականից համամասնականի փոփոխություն
-ազգային օրենսդրության գերակայության վերականգնում՝ եվրոպական օրենսդրության նկատմամբ, Եվրամիության հետ պայմանագրերի վերանայում և ՆԱՏՕ-ից դուրս գալ
- գլոբալիզացիայի, եվրաինտեգրման գործընթացներին հակադրում, Եվրամիության և միջազգային կազմակերպություններից երկրի անկախության ավելի մեծ աստիճանի բարձրացում
-պետության դերի մեծացում առողջապահության, կրթության, տրանսպորտի, բանկային և էներգետիկայի ոլորտներում
-դեմ լինել Թուրքիայի անդամակցությանը Եվրամիությանը
-սոցիալական օգնություն և ընտանեկան նպաստ տրամադրել միայն Ֆրանսիայի քաղաքացիներին
-Օտարերկրացիների համար RMI կենսապահովման նվազագույնի և AME պետական բժշկական օգնության վերացում և մեծացնել այդ օգնությունները Ֆրանսիայի քաղաքացիների համար:
Եթե մենք համեմատենք այս ծրագրային դրույթները Հայաստանում գործող կուսակցական ծրագրերի հետ, ապա այն չի տարբերվի մեր երկրում գործող ազգային-դեմոկրատական արժեքների հիման վրա կազմակերպությունների ծրագրերից:
Իսկ դա նշանակում է, որ համաեվրոպական թրենդը անխուսափելիորեն գալու է նաև Հայաստան: Անցած տարվա Երևանի ավագանու ընտրություններում «Մայր Հայաստանի» ծրագրային դրույթները իրենց բովանդակությամբ, գրեթե չեն տարբերվում վերը նշված մոտեցումներից: Հիշեցնենք, որ «Մայր Հայաստանը» հիմնադրվել է ընդամենը մեկ տարի առաջ և ընտրություններում արձանագրել էր ավելի քան 15 տոկոսանոց արդյունք: Դա հուշում է մեկ բան, որ համաշխարհային տենդենցների ազդեցությունը չի շրջանցում նաև Հայաստանը:
Սա է իրականությունը:
Արտակ Հակոբյան
Աղբյուրը՝ Zham.am