Տուբերկուլոզը վարակիչ հիվանդություն է, որի հարուցիչն է տուբերկուլոզի միկոբակտերիան (Կոխի ցուպիկը): Վարակի աղբյուր է հանդիսանում թոքերի տուբերկուլոզով հիվանդ, մանրէազատող անձը: Կախված օրգանիզմում ախտահարման տեղակայումից կարող է լինել թոքային և/կամ արտաթոքային:

Հիվանդությունը տարածվում է օդակաթիլային ճանապարհով, մարդուց մարդ, օդում կախված կաթիլների միջոցով, որոնք առաջանում են թոքային տուբերկուլոզով հիվանդի հազալու կամ փռշտալու ժամանակ: Սակայն ոչ բոլոր դեպքերում է, որ տեղի է ունենում վարակում և, առավել ևս, հիվանդության առաջացում: Մարդու օրգանիզմն ունակ է իր իմունային համակարգի գործունեության շնորհիվ պաշտպանվել տուբերկուլոզից: Եթե օրգանիզմը հյուծված է և պաշտպանիչ մեխանիզմները անկարող են լինում հաղթահարել հարուցիչներին, ձևավորվում է հիվանդություն:

Հիվանդության նշաններն են`

• երկու շաբաթից ավելի հազ և խորխարտադրություն,

• ցավեր կրծքավանդակում,

• շնչահեղձություն,

• հնարավոր է արնախխում,

• ջերմության տատանումներ,

• գիշերային քրտնարտադրություն,

• քաշի կորուստ,ախորժակի անկում,

• հոգնածության մշտական զգացում:

Հիմնականում մարդկանց մոտ լինում են երկու կամ երեք ախտանիշ: Վերջիններիս առկայության դեպքում պետք է դիմել տեղամասային բժշկին, որն էլ անհրաժեշտության դեպքում կուղեգրի համապատասխան մասնագետի մոտ:

Հայաստանի Հանրապետությունում տուբերկուլոզի ախտորոշումն ու բուժումն անվճար են: