Այսօր ԵԽԽՎ լիագումար նիստի ընթացքում ԲՀԿ պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանը բարձրացրել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու հարցը։

Հիմք ընդունելով Ռասիզմի եւ անհանդուրժաղականության դեմ պայքարի Եվրոպական կոմիտեի առաջարկը՝ քրեականացնել ռասիստական ոգով ելույթները, ԲՀԿ պատգամավորը կոչ է արել Ալիեւի դեմ հարուցել քրեական գործ՝ հաշվի առնելով վերջինիս հակահայ, ռասիստական ելույթները։ Իր ելույթում Նաիրա Զոհրաբյանը մասնավորապես ասել է՝

Հարգելի՛ գործընկերներ,

Ահազանգը, որ իր զեկույցում բարձրացրել է մեր գործընկերը, իրապես պահանջում է հրատապ եւ կոնկրետ հակաքայլերի ձեռնարկում, այլապես, հեռու չէ այն օրը, երբ մենք ունենալու ենք Եվրոպա, որտեղ անհանդուրժողականությունը, ռասիզմը, այլատյացությունը դիտվելու են որպես կենսակերպ։ Այո, մենք տեսնում ենք, թե ինչ է կատարվում Եվրոպական մի շարք խորհրդարաններում, ուր ծայրահեղական կուսակցությունները կարողանում են հանրության աջակցությամբ մտնել խորհրդարան։ Եւ Հունաստանի հայտնի նեոանացիստական կուսակցությունը, ցավոք, այլեւս եզակի դեպք չէ։ Ես համաձայն եմ զեկուցողի հետ, որ ռասիզմի ու անհանդրուժողականության դեմ պայքարում մեծ անելիք ունեն առաջին հերթին քաղաքական գործիչներն ու մեր Վեհաժողովը։ Ավելին, Եվրոպայի խորհրդի տարբեր կառույցներ հստակ հանձնարարում են ազգային խորհդարաններում բացառել ռասիզմ ու անհանդուրժողականություն տարածող ելույթները։ Բայց արդպե՞ս է արդյոք իրականում։ Երկու տարի առաջ, Եվրանեսթ խորհրդարանական Վեհաժղովի կազմում, ես Բաքվում մասնակցում էի մեր կառույցի հերթական նիստին։ Եւ, հարգելի գործընկերներ, Ադրբեջանի նախագահը, իր խորհրդարանի մեջ, Եվրանեսթի ողջ պատվիրակության՝ այդ թվում հայկական եւ Եվրոպական խորհրդարանի պատվիրակությունների ներկայությամբ, ռասիզմի եւ անհանդուրժողականության մի կատարյալ շեդեւր ելույթ ունեցավ։ Նա մեզ՝ Արդբեջանի խորհրդարանում նստած հայ պատգամավորներիս եւ ողջ հայ ժողովրդին անվանեց ֆաշիստներ, պղծողներ՝ հայ ժողովրդին մեղադրելով ստահոդ եւ անտրամաբանական բոլոր մեղքերի մեջ։ Եւ ի՞նչ եղավ։ Որեւէ մեկը, բացի հայկական պատվիրակության անդամներից, բացատրե՞ց Ալիեւին, որ ԵԽ անդամ երկրի նախագահին վայլել չէ միջնադարյան ինկվիզիցիայի ոգով ելույթ ունենալը։ Իհարկե՝ ոչ։ Հարգելի զեկուցող, դուք նշում եք, որ Ռասիզմի եւ անհանդուրժաղականության դեմ պայքարի Եվրոպական կոմիտեն առաջարկում է քրեականացնել ռասիստական ոգով ելույթները։ Այո, ես կարող եմ համաձայնել այդ առաջարկին, եւ հիմա առաջարկում եմ քրեական պատասխանատվության կանչել Ադրբեջանի նախագահին, որի յուրաքանչյուր ելույթ, ուր կա հայի եւ Հայաստանի անուն՝ ռասիզմի, անհանդուրողականության, հայատյացության բացառիկ դրսեւորում է։ Եւ, ի վերջո, ինչի՞ ծնունդ էր մարդասպան Ռամիլ Սաֆարովը, ում իր երկրում համարում են ազգի հերոս։ Նա ծնունդ է հակահայ այն խայտառակ մթնոլորտի, որը տիրում է Ադրբեջանում, երբ երեխաներին մանուկ հասակից սովորեցենում են, որ հայն իր թշնամին է։ Երբ մենք ընտրեցինք Մարդու իրավունքների նոր հանձնակատար, ես վերջինիս ուղարկեցի ադրբեջանական դասագրքերից հատվածներ, ուր քարոզվում է բացահայտ հակահայկականություն եւ ու ուր հայը ներկայացված է որպես ջարդարար ու մարդասպան։ Առ այս պահը ես որեւէ պատասխան չեմ ստացել մարդու իրավունքների էմիսարից։ Մարդը, ում մենք ընտրել ենք նման պատասխանատու պաշտոնում, հարկ չի համարում զբաղվել իր անմիջապական պարտականությունններով, կամ, երեւի թե վախենում է զայրացնել ադրբեջանցի իր գործընկերներին։

□Ադրբեջանական որոշ դասագրքեր կարդալով, ուր հային մարդասպան ներկայացնելով, մենք, իբր հայրենասիրություն ենք քարոզում, ես գրեթե ուշագնաց եմ եղել□։ Սա հատված է ադրբեջանուհի Մարյամ Գյունեշլիի նամակից։ Իսկ ադրբեջանցի լրագրող Ուլքեր Իսմայիլգզին, անդրադառնալով ադբեջանական դասագրքերում հայատյացությանը, գրել է՝ «Մենք մի ողջ սերունդ ենք դաստիարակում հայերի հանդեպ ատելությամբ։ Սա ուղղակի անթույլատրելի է»։

Հարգելի խորհրդարան, ժամանակ է ընդամենը խոսքերից անցնել կոնկրետ քայլերի։ Այս զեկույցը կոնկրետ քայլեր անելու հրաշալի հանրավորություն է։ Չկորցնենք այն։