Սաթիկ Սեյրանյան- Պարո՛ն Նախագահ, խոսեցիք, որ այն խնդիրները, որոնք ունենում է երկիրը գործող Սահմանադրության պայմաններում՝ անվտանգության խնդիրը, վտանգները, այսօրվա մարտահրավերները, որ կան՝ արտաքին քաղաքական, տնտեսության զարգացման խնդիրները, դատական համակարգում, խոչընդոտներ է ստեղծում գործող Սահմանադրությունը: Արդյո՞ք այս սահմանադրության նախագծով այդ խնդիրները կլուծվեն: Այսօր հասարակությանը վստահաբար չի հետաքրքրում այդքան Սահմանադրությունը որքանո՞վ իր կյանքում փոփոխություններ կբերի:
Սերժ Սարգսյան-Սաթիկ, միամտություն է կարծել, որ եթե սահմանադրական բարեփոխումներն անցնեն, մեկ շաբաթ հետո Հայաստանը դառնալու է դրախտ, լուծվելու են բոլոր տնտեսական խնդիրները, արդարադատությունն իրականացվելու է ամենաբարձր չափանիշներով և, ընդհանրապես, մենք մեզ երջանիկ ենք զգալու: Ոչ, այդպես չի: Բայց Սահմանադրությունն ընդունելով՝ մենք վերացնում ենք խոչընդոտները, և դրանից հետո մեր աշխատանքից է կախված, թե ինչպիսի՞ կենսամակարդակ մենք կունենանք, ինչպիսի՞ իրավապահ համակարգ կունենանք: Առանց մեր հասարակության բոլոր անդամների մասնակցության, անհնար է լավ պայմաններ ստեղծել, բոլորը պետք է պատրաստ լինեն մասնակցելու: Գիտե՞ք, Սահմանադրությունը նրա համար չէ, որպեսզի բարելավի պարզ քաղաքացու կենսամակարդակը: Սահմանադրությունը նրա համար է, որպեսզի քաղաքացուն հնարավորություն տա բարելավելու իր կենսամակարդակը: Հասկանալի է, չէ՞, որ բոլոր երկրներում կան դժգոհներ` անկախ իրավիճակից: Չի լինելու մի իրավիճակ, երբ Հայաստանում բոլորն ամեն ինչից գոհ լինեն: Եվ այդ ամեն ինչը, նորից եմ ասում, մենք պետք է տեսնենք համեմատության մեջ: Ինչպիսի՞ն է այսօր միջին աշխատավարձը, ինչպիսի՞ն էր միջին աշխատավարձը տասը տարի առաջ, և մնացած բոլոր ոլորտները, երբ համեմատենք իրար հետ: Ինչպիսի՞ հնարավորություն ուներ տիկին Սաթիկ Սեյրանյանը տասը տարի առաջ, տասնհինգ տարի առաջ իր կարծիքն ազատ արտահայտելու, և ինչպիսի՞ հնարավորություն ունի այսօր տիկին Սաթիկ Սեյրանյանը այդ առումով: Կարող եք համեմատել: Եթե տարբերություն չկա, ուրեմն՝ մենք շատ վատ ենք աշխատում: Իսկ եթե կա տարբերություն, ես չեմ ասում` ասեք լավ եք աշխատում, գոնե ասեք՝ ինչ-որ բան արվել է: Չի կարող, հասկանու՞մ եք, առանց համեմատության լինել որևէ գնահատական: Սա՛ է իմ մոտեցումը:
Սաթիկ Սեյրանյան-Եվրասիական տնտեսական միությունում և այլն երկիրը ներկայացնելու է երկրի Նախագա՞հը:
Սերժ Սարգսյան-Չեմ կարծում, կարծում եմ՝ Վարչապետը: Եվ դա բացարձակապես որևէ խոչընդոտ չէ: Այնպես, ինչպես այսօր տիկին Մերկելը ներկայացնում է Գերմանիան և, ընդհանրապես, եվրոպական երկրների մեծ մասին ներակայացնում են վարչապետները: ԲՐԻԿՍ-ում Հնդկաստանը ներկայացված է վարչապետով, և ես չեմ կարծում, որ որևէ մեկը նույնիսկ իրեն թույլ է տալիս մտածել՝ այս մարդը Նախագահ է, թե՞ վարչապետ: Այսինքն` եթե ինքն է լիազորված անձը, պաշտոնի հետ չեն բանակցում, չէ՞, բանակցում են լիազորված անձի հետ: Եթե վաղը մենք որոշենք, որ բանակցությունները, օրինակ, Ղարաբաղի թեմայով, պետք է վարի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալը, այդպես էլ լինելու է: Հասկանում եմ` ստատուսների խնդիր կա, բայց Նախագահ-Վարչապետ, ես մեծ տարբերություն չեմ տեսնում՝ գոնե այսքան շատ մոտիկից շփվելով եվրոպական և եվրասիական երկրների լիդերների հետ:
Արտակ Ալեքսանյան, «Արմենիա» հեռուստաընկերություն- Եվ վերջին հարցը, պարո՛ն Նախագահ, հաշվի առնելով, որ գործընկերներս հիմնական հարցերը տվեցին, թույլ տվեք իմ հարցը Սահմանադրությունից չլինի: Օրերս Ազգային անվտանգության ծառայությունը հատուկ գործողություն իրականացրեց, ավելի քան երկու տասնյակ մարդ ձերբակալված է: Ինչպե՞ս եք գնահատում գործողությունը, կա՞ն արդյոք նախաքննությամբ հայտնաբերված նոր փաստեր կամ մանրամասներ:
Սերժ Սարգսյան- Իհարկե՛, նախաքննության հետ կապված որևէ բան ես չեմ հրապարակի, որովհետև դրա իրավունքը չունեմ: Ինչ վերաբերում է օպերատիվ գործողությանը, ապա այն իրականացվել է շատ բարձր մակարդակով: Սկսած այն պահից, երբ այդ մարդիկ հայտնվել են Ազգային անվտանգության ծառայության տեսադաշտում, ընդհուպ մինչև վնասազերծման պահը: ՈՒ մենք ուղղակի պետք է շնորհակալություն հայտնենք, և՛ Ազգային անվտանգության ծառայությանը, նրա աշխատակիցներին, և՛ Ոստիկանությանը` այդ աղետը կանխելու համար: Բայց այստեղ ես ուզում եմ, ուղղակի, մեր բոլորիս ուշադրությունը հրավիրել բոլոր այն մարդկանց վրա, ովքեր փորձում են թերագնահատել իրականացված աշխատանքը: Մինչդեռ, այս մարդկանց կեցավայրից, նրանց վարձակալած բնակարանից ինչեր ասես, որ չեն հայտնաբերել: Եվ Ազգային անվտանգության ծառայությունն ամբողջական ցանկը տվեց: Պատկերացնու՞մ եք՝ մեկ միլիոնանոց քաղաքում օգտագործվի քառասուն հատ նռնակ, գործեն տասնմեկ ավտոմատ, պայթուցիկ նյութեր: Քո կարծիքով Եգիպտոսից Ռուսաստան թռչող ինքնաթիռն ի՞նչ է, ատոմային ռումբո՞վ են կործանել: Պայթուցիկ սարք է, որ դրել են ինքնաթիռի մեջ: Ուղղակի, այդ լուրերը, այդ նողկալի լուրերը տարածում են այն մարդիկ, ովքեր ափսոսացել են, որ այդ խումբը վնասազերծվել է, որովհետև նրանք շատ երջանիկ կլինեին եթե խումբը գործեր, մեր երկրում նոր հոկտեմբերի 27 կամ ավելի քիչ ծանր, կամ առավել ծանր դեպքեր տեղի ունենան, և իրենք ուրախ կլինեին: Հակառակ պարագայում, այդ ո՞ր երկրում եք տեսել այդպիսի թափանցիկ գործողություններ կատարեն ու չհամբերեն մի շաբաթ, երկու շաբաթ, երեք շաբաթ, որպեսզի քննությունն ամբողջականացնի, ներկայացնի հանրությանը կամ ուղարկի դատարան: Լավ, գոնե չեն համբերում տասը օր, տասնհինգ օր, մեկ ամիս, բայց երբ դատարանում կտեսնեն, որ ապացույց չկա, այն ժամանակ մենք կմեղադրենք Ազգային անվտանգության մարմիններին: Իհարկե, վստահ եմ, որ այդ մարդիկ փոքրամասնություն են մեր հասարակության մեջ: Ես, համենայնդեպս, շաբաթ օրը եղել եմ Հանրապետության երկու մարզերում, շփվել եմ շատ մարդկանց հետ և այդ մարդիկ ուղղակի ասում են՝ շնորհակալություն հայտնեք Ազգային անվտանգության ծառայությանը և Ոստիկանությանը: Հասկանու՞մ եք, եթե հնարավոր լիներ կանխել այդպիսի գործողությունները, աշխարհը շատ ավելի լավը կլիներ: Մեր պարագայում՝ մենք կարողացել ենք կանխել: Ընդհանրապես, կանխարգելիչ աշխատանքը չի գնահատվում ամբողջ աշխարհում և, մասնավորապես, մեր երկրում: Երբ գործողությունը տեղի է ունենում, այն ժամանակ են ասում` բա ինչու՞ չկանխարգելեցիք: Ես մեկ անգամ ևս շնորհակալություն եմ հայտնում Ազգային անվտանգության մարմիններին, մեր աշխատողներին, օպերատիվ կազմին, տեխնիկական կազմին ու նաև, իհարկե, Ոստիկանությանը` այդ գործողությունները բարձր մասնագիտական մակարդակով անցկացնելու համար:
Սերժ Սարգսյանի հարցազրույցը. մաս 3 (լուսանկարներ)
Սաթիկ Սեյրանյան- Պարո՛ն Նախագահ, խոսեցիք, որ այն խնդիրները, որոնք ունենում է երկիրը գործող Սահմանադրության պայմաններում՝ անվտանգության խնդիրը, վտանգները, այսօրվա մարտահրավերները, որ կան՝ արտաքին քաղաքական, տնտեսության զարգացման խնդիրները, դատական համակարգում, խոչընդոտներ է ստեղծում գործող Սահմանադրությունը: Արդյո՞ք այս սահմանադրության նախագծով այդ խնդիրները կլուծվեն: Այսօր հասարակությանը վստահաբար չի հետաքրքրում այդքան Սահմանադրությունը որքանո՞վ իր կյանքում փոփոխություններ կբերի:
Սերժ Սարգսյան-Սաթիկ, միամտություն է կարծել, որ եթե սահմանադրական բարեփոխումներն անցնեն, մեկ շաբաթ հետո Հայաստանը դառնալու է դրախտ, լուծվելու են բոլոր տնտեսական խնդիրները, արդարադատությունն իրականացվելու է ամենաբարձր չափանիշներով և, ընդհանրապես, մենք մեզ երջանիկ ենք զգալու: Ոչ, այդպես չի: Բայց Սահմանադրությունն ընդունելով՝ մենք վերացնում ենք խոչընդոտները, և դրանից հետո մեր աշխատանքից է կախված, թե ինչպիսի՞ կենսամակարդակ մենք կունենանք, ինչպիսի՞ իրավապահ համակարգ կունենանք: Առանց մեր հասարակության բոլոր անդամների մասնակցության, անհնար է լավ պայմաններ ստեղծել, բոլորը պետք է պատրաստ լինեն մասնակցելու: Գիտե՞ք, Սահմանադրությունը նրա համար չէ, որպեսզի բարելավի պարզ քաղաքացու կենսամակարդակը: Սահմանադրությունը նրա համար է, որպեսզի քաղաքացուն հնարավորություն տա բարելավելու իր կենսամակարդակը: Հասկանալի է, չէ՞, որ բոլոր երկրներում կան դժգոհներ` անկախ իրավիճակից: Չի լինելու մի իրավիճակ, երբ Հայաստանում բոլորն ամեն ինչից գոհ լինեն: Եվ այդ ամեն ինչը, նորից եմ ասում, մենք պետք է տեսնենք համեմատության մեջ: Ինչպիսի՞ն է այսօր միջին աշխատավարձը, ինչպիսի՞ն էր միջին աշխատավարձը տասը տարի առաջ, և մնացած բոլոր ոլորտները, երբ համեմատենք իրար հետ: Ինչպիսի՞ հնարավորություն ուներ տիկին Սաթիկ Սեյրանյանը տասը տարի առաջ, տասնհինգ տարի առաջ իր կարծիքն ազատ արտահայտելու, և ինչպիսի՞ հնարավորություն ունի այսօր տիկին Սաթիկ Սեյրանյանը այդ առումով: Կարող եք համեմատել: Եթե տարբերություն չկա, ուրեմն՝ մենք շատ վատ ենք աշխատում: Իսկ եթե կա տարբերություն, ես չեմ ասում` ասեք լավ եք աշխատում, գոնե ասեք՝ ինչ-որ բան արվել է: Չի կարող, հասկանու՞մ եք, առանց համեմատության լինել որևէ գնահատական: Սա՛ է իմ մոտեցումը:
Սաթիկ Սեյրանյան-Եվրասիական տնտեսական միությունում և այլն երկիրը ներկայացնելու է երկրի Նախագա՞հը:
Սերժ Սարգսյան-Չեմ կարծում, կարծում եմ՝ Վարչապետը: Եվ դա բացարձակապես որևէ խոչընդոտ չէ: Այնպես, ինչպես այսօր տիկին Մերկելը ներկայացնում է Գերմանիան և, ընդհանրապես, եվրոպական երկրների մեծ մասին ներակայացնում են վարչապետները: ԲՐԻԿՍ-ում Հնդկաստանը ներկայացված է վարչապետով, և ես չեմ կարծում, որ որևէ մեկը նույնիսկ իրեն թույլ է տալիս մտածել՝ այս մարդը Նախագահ է, թե՞ վարչապետ: Այսինքն` եթե ինքն է լիազորված անձը, պաշտոնի հետ չեն բանակցում, չէ՞, բանակցում են լիազորված անձի հետ: Եթե վաղը մենք որոշենք, որ բանակցությունները, օրինակ, Ղարաբաղի թեմայով, պետք է վարի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալը, այդպես էլ լինելու է: Հասկանում եմ` ստատուսների խնդիր կա, բայց Նախագահ-Վարչապետ, ես մեծ տարբերություն չեմ տեսնում՝ գոնե այսքան շատ մոտիկից շփվելով եվրոպական և եվրասիական երկրների լիդերների հետ:
Արտակ Ալեքսանյան, «Արմենիա» հեռուստաընկերություն- Եվ վերջին հարցը, պարո՛ն Նախագահ, հաշվի առնելով, որ գործընկերներս հիմնական հարցերը տվեցին, թույլ տվեք իմ հարցը Սահմանադրությունից չլինի: Օրերս Ազգային անվտանգության ծառայությունը հատուկ գործողություն իրականացրեց, ավելի քան երկու տասնյակ մարդ ձերբակալված է: Ինչպե՞ս եք գնահատում գործողությունը, կա՞ն արդյոք նախաքննությամբ հայտնաբերված նոր փաստեր կամ մանրամասներ:
Սերժ Սարգսյան- Իհարկե՛, նախաքննության հետ կապված որևէ բան ես չեմ հրապարակի, որովհետև դրա իրավունքը չունեմ: Ինչ վերաբերում է օպերատիվ գործողությանը, ապա այն իրականացվել է շատ բարձր մակարդակով: Սկսած այն պահից, երբ այդ մարդիկ հայտնվել են Ազգային անվտանգության ծառայության տեսադաշտում, ընդհուպ մինչև վնասազերծման պահը: ՈՒ մենք ուղղակի պետք է շնորհակալություն հայտնենք, և՛ Ազգային անվտանգության ծառայությանը, նրա աշխատակիցներին, և՛ Ոստիկանությանը` այդ աղետը կանխելու համար: Բայց այստեղ ես ուզում եմ, ուղղակի, մեր բոլորիս ուշադրությունը հրավիրել բոլոր այն մարդկանց վրա, ովքեր փորձում են թերագնահատել իրականացված աշխատանքը: Մինչդեռ, այս մարդկանց կեցավայրից, նրանց վարձակալած բնակարանից ինչեր ասես, որ չեն հայտնաբերել: Եվ Ազգային անվտանգության ծառայությունն ամբողջական ցանկը տվեց: Պատկերացնու՞մ եք՝ մեկ միլիոնանոց քաղաքում օգտագործվի քառասուն հատ նռնակ, գործեն տասնմեկ ավտոմատ, պայթուցիկ նյութեր: Քո կարծիքով Եգիպտոսից Ռուսաստան թռչող ինքնաթիռն ի՞նչ է, ատոմային ռումբո՞վ են կործանել: Պայթուցիկ սարք է, որ դրել են ինքնաթիռի մեջ: Ուղղակի, այդ լուրերը, այդ նողկալի լուրերը տարածում են այն մարդիկ, ովքեր ափսոսացել են, որ այդ խումբը վնասազերծվել է, որովհետև նրանք շատ երջանիկ կլինեին եթե խումբը գործեր, մեր երկրում նոր հոկտեմբերի 27 կամ ավելի քիչ ծանր, կամ առավել ծանր դեպքեր տեղի ունենան, և իրենք ուրախ կլինեին: Հակառակ պարագայում, այդ ո՞ր երկրում եք տեսել այդպիսի թափանցիկ գործողություններ կատարեն ու չհամբերեն մի շաբաթ, երկու շաբաթ, երեք շաբաթ, որպեսզի քննությունն ամբողջականացնի, ներկայացնի հանրությանը կամ ուղարկի դատարան: Լավ, գոնե չեն համբերում տասը օր, տասնհինգ օր, մեկ ամիս, բայց երբ դատարանում կտեսնեն, որ ապացույց չկա, այն ժամանակ մենք կմեղադրենք Ազգային անվտանգության մարմիններին: Իհարկե, վստահ եմ, որ այդ մարդիկ փոքրամասնություն են մեր հասարակության մեջ: Ես, համենայնդեպս, շաբաթ օրը եղել եմ Հանրապետության երկու մարզերում, շփվել եմ շատ մարդկանց հետ և այդ մարդիկ ուղղակի ասում են՝ շնորհակալություն հայտնեք Ազգային անվտանգության ծառայությանը և Ոստիկանությանը: Հասկանու՞մ եք, եթե հնարավոր լիներ կանխել այդպիսի գործողությունները, աշխարհը շատ ավելի լավը կլիներ: Մեր պարագայում՝ մենք կարողացել ենք կանխել: Ընդհանրապես, կանխարգելիչ աշխատանքը չի գնահատվում ամբողջ աշխարհում և, մասնավորապես, մեր երկրում: Երբ գործողությունը տեղի է ունենում, այն ժամանակ են ասում` բա ինչու՞ չկանխարգելեցիք: Ես մեկ անգամ ևս շնորհակալություն եմ հայտնում Ազգային անվտանգության մարմիններին, մեր աշխատողներին, օպերատիվ կազմին, տեխնիկական կազմին ու նաև, իհարկե, Ոստիկանությանը` այդ գործողությունները բարձր մասնագիտական մակարդակով անցկացնելու համար:
Տե՛ս նաև՝ հարցազրույցի առաջին և երկրորդ մասերը։